ماساژ نوزاد یک روش بسیار عالی و دوست داشتنی برای لذت بردن از زمانی است که در کنار نوزاد خود هستید. شما تنها کسی نیستید که هر از گاهی هوس یک ماساژ آرامش بخش می‌کنید. نوزادان نیز از دریافت یک ماساژ ملایم بسیار لذت می‌برند و ماساژ می‌تواند برای آن‌ها آرامش بخش و حتی درمانی باشد.
همچنین ماساژ یک راه ارتباطی عالی با نوزادان است. قبل از اینکه نوزاد قادر به درک زبان باشد، ما اغلب از طریق لمس کردن با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنیم. برای مثال اگر نوزاد گریه کند، والدین او را به آغوش می‌گیرند یا نوازش می‌کنند. ماساژ نوزاد نیز بخشی از این راه ارتباطی لمسی است.
در این مقاله می‌خواهیم به ماساژ نوزاد بپردازیم و نکاتی را در مورد نحوه انجام و مزیت‌های آن به شما آموزش دهیم.
ماساژ نوزاد چیست؟
ماساژ نوزاد یک ماساژ بسیار ملایم و ریتمیک است که بدن نوزاد با استفاده از دست والدین یا ماساژ تراپیست لمس می‌شود. در این ماساژ ممکن است که مچ پا، مچ دست و انگشتان کودک به آرامی ورز داده شوند.
ماساژ کودک فواید مختلفی برای او به همراه خواهد داشت. با ضربات ملایمی که به بدن کودک خود وارد می‌کنید، کودک شما احساس می‌کند که مورد توجه و محبت قرار گرفته است و پیوند بین والدین و کودک را می‌تواند تقویت کند. ماساژ به کودک کمک می‌کند تا احساس آرامش بیشتری داشته باشد و کیفیت خواب او را بهبود می‌بخشد.
ماساژ نوزاد چگونه انجام می‌شود؟
قبل از شروع ماساژ، کمی روغن بین دستتان بمالید و از کودک‌تان بپرسید که (آیا می‌توانم ماساژت دهم؟)، شاید این عجیب به نظر برسد، اما کودک شما کم کم با این نشانه آشنا می‌شود و می‌داند که ماساژ در شرف شروع شدن است. همچنین به کودک شما این فرصت را می‌دهد که اگر تمایلی به ماساژ نداشته باشد، به شما اطلاع دهد.
ماساژ کل بدن نوزاد با استفاده از تکنیک‌های مختلف، می‌تواند بسیار موثر واقع شود. برای انجام ماساژ پیشنهاد می‌کنیم که از پاهای نوزادتان شروع کنید.
گام اول: ماساژ می‌تواند برای نوزادان آرامش بخش باشد. از همین رو اطمینان حاصل کنید که دمای اتاق به اندازه کافی گرم شود و کودک شما ساکت، آرام و هوشیار باشد. توصیه می‌کنیم که ماساژ را بعد از چرت کودک و یا بعد از حمام انجام دهید.
گام دوم: روغن ماساژ کودک را بر روی کف دستتان بریزید و کف پای کودک‌تان را ماساژ دهید. از پاشنه تا نوک پا را با استفاده از حرکات ملایم و آهسته ماساژ دهید.
گام سوم: از حرکات صاف و طولانی برای ماساژ پای کودک استفاده کنید. این حرکات را از مچ پا تا ران و روی باسن انجام دهید. سعی کنید که هر کدام از پاهای کودک‌تان را جداگانه ماساژ دهید.
گام چهارم: در این مرحله نوبت به ماساژ بالاتنه می‌رسد. ماساژ بالاتنه را با دستان خود روی شانه‌های کودک‌تان شروع کنید. حرکات بسیار ملایمی را به سمت قفسه سینه انجام دهید.
گام پنجم: بازوهای کودک را با نوازش ملایم و از شانه‌ها به سمت پایین و سمت مچ دست ماساژ دهید. سعی کنید از ریختن روغن ماساژ بر روی دستتان کودک‌تان خودداری کنید. اگر روغن روی دست کودک‌تان ریخت، دست و انگشتان او را پاک کنید.
گام ششم: اگر شکم کودکان بسیار نرم است، آن را با حرکات دایره‌ای و در جهت عقربه‌های ساعت ماساژ دهید. اگر بند ناف کودک بهبود پیدا نکرده است، از ماساژ ناحیه ناف جلوگیری کنید. هرگز به ناحیه بین سینه و شکم فشار وارد نکنید.
گام هفتم: از کف انگشتان برای ماساژ صورت کودک‌تان استفاده کنید. حرکت ماساژ را به صورت یک نیم‌دایره و از وسط پیشانی به سمت قسمت بیرونی صورت و داخل گونه‌ها ماساژ دهید.
گام هشتم: اگر کودک شما پس از دریافت ماساژ جلوی بدن همچنان آرام است، می‌توانید او را بر روی شکم بخوابانید و از سر تا پاهایش را به استفاده از حرکات صاف و طولانی ماساژ دهید.
نکته انتهایی: همیشه در طول ماساژ از حرکات و لمس آرامش بخش استفاده کنید. اگر کودک شما در هر کدام از مراحل ماساژ احساس ناراحتی کرد، ماساژ را متوقف کنید. حتما به یاد داشته باشید که قبل از انجام ماساژ نوزاد، ناخن‌های خودتان را کوتاه کنید.
مزیت استفاده از ماساژ برای نوزادان
به گفته انجمن بین المللی ماساژ نوزادان (IAIM)، ماساژ نوزاد می‌تواند به تحریک سیستم گردش خون و گوارش کمک کند. این کار می‌تواند برای نوزادانی با شرایط زیر مفید واقع شود:
- نوزادان دارای یبوست
- گرفتگی عضلات
- قولنج
- نفخ
ماساژ همچنین ممکن است به کاهش تنش عضلانی، دردهای ناشی از رشد بدن و ناراحتی دندان درآوردن و همچنین تحریک رشد در نوزادان نارس کمک کند.
با این وجود شواهد کمی برای تاثیرگذاری ماساژ نوزادان در دسترس می‌باشد. برای اثبات برخی از این ادعاها به تحقیقات بیشتری نیاز است.
بهترین زمان برای شروع ماساژ کودک چه زمانی است؟
پیشنهاد می‌شود که والدین به محض تولد نوزاد، او را در آغوش بگیرند و لمس کنند. کافیست کودک خود را در آغوش بگیرید و به تدریج شروع به نوازش پاها و کمر او کنید. سپس قسمت‌های دیگری مانند بازوها را نیز ماساژ دهید.
پس از گذشت چند هفته می‌توانید کودک خود را ماساژ دهید. همیشه به بازخورد کودک‌تان توجه داشته باشید. زمانی باید کودک را ماساژ دهید که آرام، هوشیار و راضی باشد. از انجام هر نوع تکنیک ماساژی که به نظر می‌رسد کودک شما را ناراحت می‌کند، خودداری کنید.
همچنین حداقل 45 دقیقه بعد از خوردن شیر، ماساژ نوزاد را انجام دهید. انجام ماساژ نوزاد بلافاصله بعد از غذا خوردن می‌تواند باعث استفراغ او شود.
مدت زمان ماساژ نوزاد باید چقدر باشد؟
ماساژ نوزاد باید کوتاه باشد و مدت زمان آن می‌تواند بین 10 الی 30 دقیقه به طول بیانجامد. نوزادان و کودکان نمی‌توانند به اندازه بزرگسالان تکنیک‌های ماساژ را تحمل کنند و به جلسات ماساژ کوتاه‌تری نیاز دارند.
هر چند وقت یکبار نوزاد را ماساژ دهیم؟
اینکه هر چند وقت یکبار نوزادتان را ماساژ می‌دهید به شما و نوزادتان بستگی دارد. برخی از والدین روزانه نوزاد خود را ماساژ می‌دهند و برخی دیگر یک روز درمیان این کار را انجام می‌دهند. برای مشاهده نتایج و مزیت‌های ماساژ نوزاد، حداقل 3 روز در هفته نوزاد خود را ماساژ دهید.
شما می‌توانید صبح‌ها نوزادتان را ماساژ دهید یا شب‌ها قبل از خوابیدن این کار را انجام دهید تا نوزادتان آرام شود و به خواب او کمک کرده باشید. برای تعیین بهترین برنامه ماساژ، به نشانه‌ها و بازخورد نوزادتان توجه کنید.
آیا ماساژ نوزادان باعث خواب آن‌ها می‌شود؟
از نظر علمی ثابت شده است که لمس کردن نوزاد توسط والدین می‌تواند به خواب نوزادان کمک کند. ماساژ به هورمون‌های نوزادی که استرس را مدیریت می‌کنند، کمک می‌کند. بنابراین، ماساژ می‌تواند در هر زمانی از طول روز به آرام کردن نوزاد کمک کند و ماساژ نوزاد قبل از خواب، می‌تواند به بهبود کیفیت خواب نوزادان منجر شود.
کدام روغن‌ها برای ماساژ نوزادان مناسب هستند؟
استفاده از برخی از روغن‌های ضروری می‌تواند باعث بروز واکنش‌های آلرژیک شود، از همین رو مطمئن شوید که نوزاد شما به روغن استفاده شده حساسیت نداشته باشد. سعی کنید از روغن‌های بدون بو و خوردنی برای ماساژ نوزادتان استفادع کنید. روغن نارگیل، روغن زیتون، روغن گلرنگ، روغن بادام، روغن بابونه، روغن هسته انگور، روغن جوجوبا و روغن جو دوسر از روغن هایی هستند که می‌توانید برای ماساژ نوزاد خود استفاده کنید.
نکات ایمنی جهت انجام ماساژ نوزاد
چند نکته وجود دارد که با رعایت آن‌ها می‌توانید کودک خودتان را به شکلی ایمن ماساژ دهید:
- از روغن ماساژی استفاده کنید که برای پوست کودک شما ایمن باشد.
- هنگام انجام ماساژ بازوها یا پاها، همیشه با استفاده از یک دست، از مچ پا یا مچ دست حمایت کنید.
- در هنگام ماساژ شکم کودک، حرکات دایره‌ای را در جهت عقربه‌های ساعت انجام دهید.
- اگر کودک شما ناراحت شد یا به خواب رفت، ماساژ را متوقف کنید.
حرف آخر
ماساژ نوزاد یک درمان شگفت انگیز است که کودک شما را آرام کرده و رابطه بین شما و نوزادتان را قوی‌تر می‌کند. برای انجام صحیح ماساژ، ممکن است چندین بار لازم باشد تا آن را تمرین کنید. با هر بار تمرین یک پیوند عمیق و محبت آمیز با کودک خود ایجاد خواهید کرد. اگر در ابتدای کار به نظر می‌رسد که کودک شما از ماساژ لذت نمی‌برد، دلسرد نشوید. این یک تجربه جدید برای هر دو شما است و ممکن است کمی طول بکشد تا به آن عادت کنید.
